Pendapa Omah Loring Pasar |
Para pamireng
temtu sampun sami pirsa, pendhapa menika menapa. Pendhapa inggih menika
wewangunan ingkang limrah dipunbangun ing sangajengipun dalem utami. Menawi
mirsani saking situs Wikipedia, tembung pendhapa inggih menika saking tembung
basa Sansekerta mandhapa. Ingkang nggadhahi teges minangka wewangunan tambahan.
Amargi pendhapa limrahipun menika dipunbangun ing sangajengipun wewangunan utami
utawi dalem. Wewangunan modhel pendhapa menika boten namung wonten ing
wewangunan Jawi, nanging ugi wonten ing wewangunan adat Kalimantan, Sumatera,
Bali ugi wonten ing Semenanjung Malaya utawi Indhochina.
Ananging pakar arsitektur saking UGM Yogyakarta, Dr.
Ir. Arya Ronald ngendikakake menawi pendhapa menika asalipun saking tembung
ndhapi inggih menika minangka papan patemonan mungguhing masyarakat. Kalebet
papan sesrawungan kaliyan para warga ingkang dereng dipuntepang. Dados ing
pendhapa menika ingkang kagungan dalem saged manggihi tamu ingkang langkung
umum. Kalebet tamu ingkang enggal ketingal, utawi nembe dipunpanggihi ing
wekdal menika.
Miturut Pak Arya
Ronald menika, paedah pendhapa saged kangge maneka kapreluan. Ing pendhapa
saged dados papan kangge kapreluan pasugatan tari utawi kesenian sanesipun.
Kangge papan lare-lare dolanan. Minangka papan kangge adicara rembug kampung
saha sanesipun.
Dados kangge
kapreluan masyarakat Jawi, pendhapa menika dipunbangun minangka misi sosial
ingkang kagungan dalem. Amargi paedahipun kangge bebrayan ageng, wewangunan
pendhapa limrahipun pisah kaliyan wewangunan dalem. Masyarakat ing sakiwa
tengenipun saged kanthi bebas lenggahan wonten ing pendhapa tanpa nyuwun
palilah ingkang kagungan dalem.
Inggih amargi
sipat pendhapa menika minangka wewangunan ingkang dipunbangung kangge bebrayan
umum. Wewangunan pendhapa menika boten wonten singgetanipun. Singgetan menika
saking kayu utawi tembok. Amargi sipat pendhapa menika tinarbuka. Sinten mawon
saged lenggahan utawi ngawontenaken kagiyatan ing pendhapa. Amargi menika
wewangunanipun pancen sengaja dipunbangun sacara tinarbuka. Boten wonten
aling-aling ingkang saged nuwuhake warga masyarakat boten saged bebas
manpaatake pendhapa.
Samenika sampun
kathah wewangunan pendhapa ingkang sampun dipunsingget-singget. Dipunmanpaatake
kangge pondhokan utawi omah. Menika naminipun sampun sanes pendhapa malih.
Sebab fungsinipun sampun beda kaliyan pendhapa rumiyin. Wujud wewangunanipun
teksih kados pendhapa, nanging sampun boten nggadhahi fungsi minangka pendhapa,
kados filosofi saking tiyang-tiyang sepuh rumiyin.
Jabatan
Wewangunan
pendhapa limrahipun dipungadhahi para pengageng. Wiwit saking raja, pepatih
dalem, bupati, saha sanes-sanesipun. Saking lakunipun jaman, para saudagar
sugih ugi mbangun pendhapa minangka simbol status. Nanging limrahipun
wewangunan pendhapa menika kagunganipun para priyayi utawi pengagen dalem.
Pendhapa boten
namung ngrenggani dalem pengageng. Ananging ugi kantor. Kadosta wiwit kantor
kelurahan, kecamata, ugi gubernur ing kukuban Pulau Jawi limrahipun wonten
pendhapa. Ugi wonten instansi-instansi pamarentah.
Pendhapa Tedjakusuma |
Pendhapa ugi
kapupu wonten ing wewangunan papan ibadah, mliginipun mesjid. Ing papan
pangibadahan kangge umat Islam menika wewangunan modhel pendhapa dipunsebut
kanthi nama serambi. Limrahipun ing wewangunan emperan menika dipunmanfaatake
kangge kagiyatan kados pengaosan. Wewangunan inti mesjid dados papan kangge
pangibadahan, shalat, saha sanes-sanesipun.
Samana ugi,
pendhapa ing UNY, menika wonten pendhapa Tedja Kusuma ingkang dados punjering
kagiyatan para mahasiswa. Wonten ingkang namung nongkrong, ugi wonten ingkang
nggarap tugas, saha kagiyatan seni.
Kapethik
saking kalawarti Djaka Lodang, Setu Wage, 29 Juni 2013.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar